De laatste jaren wordt er flink aan de gas en elektriciteitsprijs gerommeld. De belasting op gas wordt regelmatig verhoogd en op elektriciteit verlaagd. Dit heeft er alles mee te maken dat we van het gas af moeten. Naast deze energiebelasting stijgt ook de ODE, Opslag Duurzame Energie. Deze stijgt op zowel gas als op elektriciteit en is bedoeld om schone energiebronnen te stimuleren.
Door de verhoging van de gasprijs en ‘verlaging’ van de elektriciteitsprijs verandert dus de balans tussen de kosten voor verwarmen met elektriciteit en met aardgas. Aangezien er in 1 m3 ongeveer 8 kWh aan nuttige warmte zit, is het nog steeds goedkoper om te verwarmen met gas dan met een elektrisch element. 1 m3 gas kost immers ongeveer € 0,62. Elektriciteit € 0,21, maar daar heb je 8 eenheden van nodig en dat maakt € 1,68.
Een warmtepomp haalt echter een groot deel van de warmte uit de buitenlucht of grond. Zo kun je bijvoorbeeld met 2 kWh aan elektriciteit net zo veel warmte opwekken als met 1 m3 gas. In dat geval is verwarmen met een warmtepomp dus goedkoper. Door het verschuiven van de energiebelasting wordt de warmtepomp dus steeds rendabeler.
Omslagpunt gas vs elektriciteit
Als je 3 kWh of minder nodig hebt om een m3 gas te vervangen zijn de kosten lager bij het verwarmen met een warmtepomp (=gasprijs/stroomprijs). De COP is dan
Haal maar eens warmte uit een blok ijs!minstens 2,7 (=stroomprijs/(gasprijs/8)); uit een kWh elektriciteit moet minstens 2,7 kWh aan warmte komen. Deze COP hangt af van de buitentemperatuur. Hoe kouder het buiten is, hoe meer moeite het kost om er warmte uit te halen. Bij +7 graden is de COP voor een ELGA maar liefst 4,6. Bij -7 is dat echter gedaald tot 2,6.
Dat betekent dat met de prijzen van hierboven het bij -7 nog iets goedkoper is met gas te verwarmen dan op elektriciteit. Bekijk je het puur economisch dan kun je de afschakeltemperatuur van de ELGA dus het beste op -5 zetten. Daaronder ga je puur verder op gas. Vroeger lag dat punt kennelijk op +4 graden, want dat is de standaard afschakeltemperatuur van de ELGA.
Verandering in 2019
Volgend jaar stijgt de gasprijs nog ietsje verder, en daalt de stroomprijs. Het omslagpunt verschuift dus. De COP hoeft dan nog slechts 2,5 te zijn om de warmtepomp goedkoper te maken. Oftewel voor elke vermeden m3 gas mag je 3,2 kWh gebruiken. Dat maakt de warmtepomp zelfs bij -7 nog goedkoper. Een warmtepomp is dan voordeliger in gebruik dan ooit!
ErikP
Volgens mij heeft de +4C afschakeltemperatuur te maken met vorstbeveiliging en staat dus los van een economisch omslagpunt. Er is in nieuwere firmware een andere parameter die je kunt gebruiken om het omschakelpunt CV-Elga in te stellen als ik het goed heb.
luuk
Een warmtepomp kan ook gewoon werken bij temperaturen onder het vriespunt. Op het moment dat de warmtepomp dichtvriest start er automatisch een ontdooicyclus om de warmtepomp weer vrij van ijs te maken.
Tom Brandts
Hallo Luuk,
Ik heb weer een interessante ervaring met de ELGA. Tot half januari ging het prima, de cv ketel kwam nauwelijks in bedrijf en de warmtepomp kon het prima aan. Toen het echt ging vriezen was het van de ene op de andere dag over en deed de cv ketel alles, met 8 tot 10 m3 gasverbruik per dag als gevolg. Allereerst heb ik dipswitch B8 op ‘on’ gezet om er zeker van te zijn dat de warmtepomp niet afgeschakeld werd op buitentemperatuur. Het is in de documentatie nergens duidelijk of de switch om moet als je via parameter P062 de afschakeltemperatuur lager instelt dan 4 graden. Dat leek te helpen, maar er viel me iets anders op. Zodra de warmtepomp bijgezet werd, zag je op de thermostaat de buitentemperatuur dalen van -1 naar -12 graden in een tijdsbestek van een paar minuten. Dat klopt natuurlijk niet. Ik ben gaan kijken waar de voeler zit en tot mijn niet geringe verbazing zat dat ding op de verdamper geklemd!
Met een beetje ijsvorming ontstaat direct een geleidend laagje ijs tussen de voeler en de verdamperradiator en wordt de temperatuur van de radiator gemeten in plaats van de buitenluchttemperatuur…. Ik heb de voeler losgemaakt en naar buiten gebracht en nu werkt de warmtepomp weer prima. Natuurlijk moet hij regelmatig ontdooien maar hij draagt in elk geval z’n steentje weer bij. Ik ben benieuwd hoeveel gas ik nu nog verbruik, maar het wordt geheid weer minder…. Ik denk dat veel meer installaties hier last van hebben en heb e.e.a. ook bij Techneco gemeld, maar nog geen reactie gehad.
Groetdn, Tom Brandts
luuk
Nuttige toevoeging Tom, heb al van meerdere mensen gehoord dat ze hun temperatuursensor hebben verplaatst. Ik heb een aparte buitensensor en laat de warmtepomp altijd draaien, dus heb er zelf helemaal niet bij stil gestaan.
Bert
Mooi artikel Luuk! Sinds kort ben ik trotse eigenaar van zonnepanelen en een zonneboiler. Naverwarmen doe ik nu nog met gas, maar het streven is om in de nabije toekomst gasloos te gaan verwarmen (eerst wil ik even ervaren hoe de zonneboiler in de herfst/winter/lente presteert en hoeveel gas ik hier nu werkelijk mee bespaar).
In je artikel lees ik over wanneer het interessant is om met gas te verwarmen en wanneer met de warmtepomp. Heb je er ook rekening mee gehouden dat volledig gasloos gaan ook een voordeel geeft in de vorm van besparing op netbeheerskosten? Daarmee kan het toch interessant zijn om elektrisch te verwarmen m.b.v. een warmtepomp, ook wanneer het soms minder rendabel is dan het stoken van gas.
luuk
Daar heb ik zeker rekening mee gehouden. In mijn huidige situatie is een inefficiënte elektrische doorstroomverwarmer net zo duur als op gas door alle vaste kosten. Verwarmen met een warmtepomp zou wel schelen in de maandelijkse kosten. Bij een zonneboiler is dat ook een goede oplossing voor warm water.
Een voordeel is het lagere transporttarief als je onder de 500 m3 gas komt.
Maar ondertussen wil ik ook wel geheel van het gas af.
Jan
Klopt het dat, bij de berekeningen van het omslagpunt in dit artikel, de aanschaf en installatie van de warmtepomp niet zijn meegenomen?
luuk
Ja dat klopt. Dit gaat puur om het verschil in gebruik, niet in aanschaf.
Harry
Hi, mooie ervaringen hierboven. Heb je ook een vriestemperatuur gevonden waarbij de Elga het écht niet meer haalt, bijvoorbeeld -10?
Want de volledige warmtepompen (stuk duurder dan Elga) claimen tot -20/-25 te kunnen gaan. Wat is het verschil met de Elga (bijv. Ace 6kW)?
Luuk Oosterbaan
Ik heb nog niet meegemaakt dat het zo koud werd dat de ELGA er mee stopte. Volgens mij blijft hij gewoon doordraaien maar levert steeds minder warmte. Hij is echter ontworpen om dan natuurlijk de gasketel aan te schakelen. De pompen die jij noemt die op nog lagere temperatuur kunnen hebben aanvullende techniek om bij koudere temperaturen toch nog warmte op te wekken.
Wim
Beste Luuk, ik heb hier gelezen dat je de temperatuurvoeler het beste kunt verplaatsen. Dus niet meer op de koelribben van de verdamper laten zitten. Mijn vraag is, speelt deze temperatuur voeler dan geen rol bij de defrost cyclus van de warmtepomp. Ik lees hier ook dat de pomp het ook bij vorst blijft doen maar dan lijkt me een regelmatige defrost juist hard nodig.
Luuk Oosterbaan
Volgens mij wordt op een andere manier bepaald wanneer er een defrost zou moeten komen. Gasdrukken etc.
Wim van Nimwegen
Inmiddels heb ik bij een recente koude nacht/ochtend van ca + 2 gr. gezien dat verdamper bedekt was met een laagje ijs/rijp. Ik heb de pomp laten draaien en na verloop van tijd was het ijs weer weg. Ws gaat hij vanzelf in de defrost modus als de delta T over de retour en de aanvoer te klein wordt.