Onafhankelijk advies over energiebesparing, domotica & duurzaamheid

Energiebesparing

Vloerverwarming met een lage aanvoertemperatuur aanleggen

In de winter geen koude voeten meer als je over een stenen vloer loopt. Dat is een groot voordeel van vloerverwarming. Daarnaast bespaart het ruimte (geen radiatoren meer) , zorgt het voor een gelijkmatige en langdurige opwarming van de kamer en kan het energie/geld schelen omdat  vloerverwarming kan werken op een lage temperatuur.

En daar zit het probleem. Reguliere vloerverwarming werkt vaak in combinatie met radiatoren in andere ruimten die met een watertemperatuur van 80 graden werken. De standaard vloerverwarmingsverdeler mengt daarom koud retourwater uit de vloer met heet water dat vanaf de ketel komt om op die lagere temperatuur uit de komen. Dit water met een temperatuur tussen de 25 en 45 graden wordt vervolgens de vloer in gepompt.

Om het optimale rendement uit een HR-gasketel of warmtepomp te halen is het belangrijk dat de watertemperatuur zo laag mogelijk is. De besparing die je kunt behalen met vloerverwarming wordt dus pas gerealiseerd als de ketel op een lage temperatuur gaat stoken.

Het probleem als je overstapt op een lagere aanvoertemperatuur (35-60 graden) is dat er in de vloerverwarmingsverdeler nog steeds koud retourwater bij blijft mengen. Doordat het water dat wordt aangevoerd vanuit de ketel een lagere temperatuur heeft, bevat dezelfde hoeveelheid water nu minder warmte. De vloer zal dus ook minder warm worden dan waar traditioneel mee wordt gerekend.

Dat hoeft geen probleem te zijn, en kan soms zelfs juist voordelig zijn. De vloer blijft langer op een lagere temperatuur warm. Gevoelsmatig is dit veel lekkerder. Als je huis goed geïsoleerd is geeft de vloer nog steeds genoeg warmte af om het warm te houden. Dan kun je nog steeds toe met een standaard verdeler.

Bij het aanleggen is het wel het beste om een 22 mm leiding naar de verdeelunit te leggen, de hart-op-hart afstand op 10 cm te kiezen en kleine groepen te maken.

LTV Verdeler voor de vloerverwarming

Wat je kunt doen met de huidige installatie of wanneer je huis minder goed geïsoleerd is en je wilt toch op die lage aanvoertemperatuur (35-60 graden)  gaan werken, is dat je een speciale ‘laag temperatuur vloerverwarmingsverdeler’ installeert. Op deze verdeler kan de  hoeveel koud retourwater worden geknepen, zodat er meer warm water doorheen stroomt. Wat er eigenlijk gebeurt is dat de unit meer warm water gaat aanzuigen door een (te dunne) buis. Zo wordt de aanvoercapaciteit van warm water verhoogd.

Als in het geval van een warmtepomp of bij een ketel met alleen vloerverwarming (eventueel met lage temperatuur convectoren) de aanvoertemperatuur onder de 35 graden blijft kun je zelfs toe met een verdeler zonder pomp.  Dan zijn de buizen van de vloerverwarming rechtstreeks op het CV circuit aangesloten. Bij robot heet dit een LT-verdeler.

Vaak wordt gedacht dat de pomp nodig is om al het water rond te kunnen pompen in al die buizen, maar de pomp in de verwarming is in de meeste gevallen sterkt genoeg. De pomp op de vloerverwarmingsverdeler is er louter om een andere watertemperatuur te kunnen maken.

Helaas zijn hier de leidingen en verdeler aangelegd door personen met een traditionele kijken op het aanleggen van verwarming, en wist ik hierover toen ook niet genoeg. De buizen richting mijn vloerverwarming zijn hierdoor aan de krappe kant. Gelukkig blijkt het in de praktijk goed te werken met een aanvoertemperatuur van 50 graden. Het water dat de vloer ingaat is dan ongeveer 30 graden en dat is in mijn geval warm genoeg.

Links
Robot vloerverwarmingsverdeelunits

34 Comments

  1. Vloerverwarming is ideaal maar met een lage temperatuur heeft heft niet veel zin lijkt me.

  2. stef

    Hi een ltv verdeler klinkt goed maar is hdt nu pure noodzaak? Ik lees dat een hoog rendement wordt gehaald bij de cvketel als de delta t tussen retour en afvoer 20 graden verschil maakt. Dit icm lage aanvoer maakt alsnog een mooi rendement toch. We hebben een goed geisoleerd hoekhuis en stoken vrij zuinig momenteel. Wel is het beneden iets behaaglijker als boven maar volgens mij is dat ook op te lossen door een 2e thermostaat boven of lte verwarmingen.

    • Comment by post author

      Het hoogste rendement haal je als het water zo koud mogelijk weer retour komt bij de ketel. Een ltv verdeler heb je hiervoor niet per se nodig. Alleen als je vloer niet meer warm genoeg wordt met een lage aanvoertemperatuur. Dat zal waarschijnlijk het geval zijn als je te dunne aan en afvoerleidingen hebt. Een LTV verdeler zuigt dan extra water naar zich toe.

  3. Schopenhouer

    Ik wil in huis in spanje mijn vloerverwarming 6 circuits van ca. 80 m1 aansluiten. En wel in termijnen. Voorlopig ben ik er af en toe vooral in voorjaar en najaar. Veel warmte is niet nodig en wil ik 1 tot hooguit 2 circuits met een boiler als verwarmingsbron aansluiten.( heb en wil geen gas en boiler is gezien af en toe gebruik een goedkope investering). Als ik er ga wonen over jaar of 5 wil ik zonneboiler en wellicht warmtepomp.

    Wil voor de toekomst nu al wel Ltv verdeler installeren. Heb Robot ltv met geïntegreerde pomp op het oog.
    Vraag: heb ik voor het rondpompen van watercircuit naar de boiler en straks zonneboiler een aparte pomp nodig? (Ik kan de boiler en ook zonneboiler vlak bij de verdeler installeren.) Of kan ik beter een ltv zonder pomp nemen met aparte pomp.

    • Comment by post author

      Je hebt inderdaad nog wel een pomp nodig die het water uit de boiler rondpompt. Dan kun je het beste een vloerverwarmingsverdeler zonder pomp nemen en de boiler op een niet al te hoge temperatuur instellen.

  4. Schopenhouer

    Ok dank.dus tussen verdeler en boiler de pomp plaatsen. Maakt het nog wat uit aan welke kant. Dus aan warme kant of koude. En ik overweeg grunfos alpha2 maad zie veel vaianten 15-40. 15-60 etc. Welke adviseer je me. Max 6 circuits van ca 80m.

  5. giuseppe

    een vraagje
    ik heb alles nieuw aangelegd in huis.
    wat moet de thermometer op de ingaande kant van de vloerverwarming ong aangeven.
    ik had vd winter het problem dat de vloer niet echt op temperatuur wilde komen.
    Nu heb ik wel een nieuwe remeha tzerra en een normaal model vloerverwarmings unit.
    de pomp snelheid van de cv hebben we ook iets omhoog gebracht.en de cv watertemp naar 70c.
    maar vd winter stond hij op 60c cvwater en toen werd het niet echt warm.
    moet ik gaan denken aan een ltv verdeler

    • Comment by post author

      Met 30 graden ingaand en minimaal 25 retour moet de vloer in ieder geval goed warm worden en als het huis een beetje geïsoleerd is moet de ruimte daarmee ook warm worden. Probeer eens alles behalve de vloerverwarming dicht te draaien. Als het dan wel warm wordt krijgt de vloer te weinig water.

    • giuseppe

      Dank je wel voor je reactie
      dit is inderdaad sinds de veandering aan de pompsnelheid en de cvwater temp het geval sterker nog
      de ingaande temp ligt ergens rond de 32/34C dus moet goed komen vd winter.
      bovendien gaan we spouwmuur isolatie nemen en bodem isolatie dus het wordt alleen maar beter lijkt mij.
      maar om nog zuiniger te stoken moet ik dan gaan denken aan een LTV verdeler??

    • luukonline

      Isoleren is de beste manier om zuiniger te stoken. Grote kans dat je het hierna met 32 graden wel warm gaat houden. De verdeler vervangen zal economisch niet rendabel zijn denk ik.

    • Stefan

      Zelf heb ik de thermostaatknop bij de vloerverwarming altijd open staan en regel ik de (maximum) temperatuur via mn thermostaat. In de winter warmt het huis veel sneller op beneden. Boven hebben we toch voldoende warmte door ltv radiatoren te gebruiken

  6. marco

    Ik heb sinds kort een hybride warmte pomp en vloerverwarming beneden.
    Dat vindt ik echt geweldig, maar op zolder heb ik nog 1 kamer die met een radiator verwarmd wordt.

    Een lage temp radiator (jaga) kost me al snel richting 1000-1200 euro…
    Ik overweeg om daar toch maar een paar slangen in te leggen.
    vraag is wel of ik daar de radiator kan verwijderen en daar de slang op aan kan sluiten.
    Ik wil dan de ruimte regelen met mijn Tado radiator thermostaatkraan die dus de slang af moet sluiten als het warm genoeg is in de kamer.

    Gaat dit werken?

    • Comment by post author

      Dat gaat zeker werken, ook lekker voor koeling, maar je moet opletten dat het water in de slangen niet te warm wordt en je vloer beschadigd raakt. Dat kan gebeuren als je ketel bijspringt.

      Voor kleine ruimtes gebruik je een RTL ventiel. Groter een vloerverwarmingsverdeler.

  7. Bjorn

    Hoi Luuk,

    We zijn sinds het schrijven van dit stuk weer een aantal jaren verder in de ontwikkeling van warmtepompen. Wij hebben ons huis in 2017 laten renoveren en volledig laten voorzien van vloerverwarming die door 3 verdelers wordt aangestuurd. We hebben destijds geen rekening gehouden met de diameter van het leidingwerk naar de verdeler toe. Dit is 22mm binnenmaat. Vandaag gaf een installatiebedrijf aan dat een warmtepomp in een dergelijk geval niet goed zal werken. Hoe denk jij hierover. Het betreft een huis uit 1956 die goed geïsoleerd is na renovatie en we stoken 2500m3 gas.

    • Comment by post author

      Installatiebedrijven denken al snel dat het niet kan. Afhankelijk van de leidinglengte en het aantal vertakkingen gaat het waarschijnlijk wel werken. Misschien dat alleen het eerste stukje tot de eerste vertakking groter uitgevoerd kan worden?

      2500 m3 is echter nog een behoorlijke hoeveelheid gas. Daar heb je wel een flinke warmtepomp voor nodig.

  8. Erik

    Hey Luuk,

    Ik heb mijn compleet gerenoveerde woning recent voorzien van VW, 16mm leidingen, 10cm H.o.H. 2 verdelers zijn voorzien. Begane grond: 12 groepen, verdieping: 5 groepen. Allemaal 70 tot max. 80m. Er is goed geïsoleerd. Ik wil de aanvoertemperatuur laag houden. Ik vermoed dat we op de verdieping alleen de groep op de badkamer zullen gebruiken, beneden zullen alle groepen gebruikt worden. Ik denk dat een constante temperatuur per vertrek de voorkeur heeft (lees het zuinigst is). Nu moet ik de verdelers gaan aanschaffen maar ik vind de keuze moeilijk. Is een LTV verdeler in deze situatie aan te raden? Wel of geen pomp op de verdelers? Alvast dank voor je antwoord!

    • Comment by post author

      Als je alleen nog maar vloerverwarming hebt is een pomp op de verdeler in principe niet meer nodig. Deze is er namelijk alleen om een lagere temperatuur zone in de vloer te kunnen maken. Als je alleen vloerverwarming hebt stel je gewoon op de ketel een lage watertemperatuur in.

  9. E. Runderkamp

    Ik heb hier vloerverwarming draaien met een “standaard” verdeler van robot. En nog 2 LT radiatoren. Bij continu vraag van de thermostaat gaat de ketel toch pendelen. Ook als de dela T hoger dan 7gr is. Wat zou het euvel kunnen zijn? Zou een ltv verdeler dit oplossen?

    • Comment by post author

      Worden alle radiatoren en de vloerverwarming wel goed warm? Dan is het minimale afgiftevermogen van de ketel te hoog. Een nieuwe ketel met een lager minimaal vermogen zal dat verhelpen

  10. Eric

    Hier vrijstaande woning, één bouwlaag, droogbouw vloerverwarming. Slangen hoh 10 cm, gecombineerd met conventionele radiatoren in slaapkamers.
    In badkamer en toilet lage temperatuur radiator.
    15 cm steenwol vloer isolatie, 10 cm spouw isolatie en 6 cm dakisolatie (kon technisch niet meer).
    Aanvoer 30 graden, gemiddeld 20 graden retour.
    Dag en nacht thermostaat op 19.5 c
    Daikin hybride warmtepomp 8 kw koelen /verwarmen
    Ben zeer tevreden. Waterzijdig inregelen zelf gedaan, was wel een langdurig klusje.

  11. Gijs

    Wij hebben een vrijstaande woning uit 2018 voorzien van een HR Cv-ketel.
    Benedenverdieping geheel vloerverwarming. bovenverdieping in de badkamer zit de vloerverwarming + design radiator op het rtl ventiel.
    Verder zijn er boven aansluitingen gemaakt voor radiatoren, maar de radiatoren zijn nog niet geplaatst.
    De ketel hoeft dus alleen de vloerverwarming te voorzien van warmwater.

    Voor de benedenverdieping is er een VTE SLIM 10 groepsvloerverwarmingsverdeler geplaatst.
    De uitgaande temperatuur van de ketel heb ik afgesteld op 50 graden.
    Ingaande temperatuur vloerverwarming is: ± 31 graden
    retour temperatuur vloerverwarming is: 23/24 graden.

    Ik krijg het huis prima op temperatuur echter duurt het erg lang voordat de ingestelde temperatuur op de thermostaat behaald is.
    Voorbeeld verwarmen van kamertemperatuur 19,5 graden naar 21 graden kan wel zo’n 4 uur duren.

    Ik heb het idee dat de primaire massastroom vanaf de ketel naar de vloerverwarmingsverdeler verhoogd moet worden om de kamertemperatuur sneller omhoog te krijgen.
    Hoe denken jullie over de bovenstaande situatie?

    Nu schrijven ze in de handleiding van de vloerverwarmingsverdeler over het plaatsen van een LTC ventiel in de verdeler en ze praten over het plaatsen van een DVR ventiel in de verdeler. Heeft iemand een idee wat het verschil is tussen een LTC ventiel en een DVR ventiel?

    Onderstaande tekst citeer ik uit de handleiding van de VV verdeler, dit gaat over het DVR ventiel:

    ”Lage temperatuur toepassing:
    Bij aansluiting op een verwarmingsbron met lage temperatuur, zoals bijvoorbeeld een Cv-ketels met lage aanvoerwatertemperaturen (60°C , of lager/ 40°C), HR Cv-ketels met modulerende brander, verwarmingssystemen
    op zonneenergie en warmtepompen. Aangezien genoemde warmtebronnen een lagere aanvoerwatertemperatuur produceren dan een conventionele verwarmingsbron, dient de massastroom primair vergroot te worden om
    nog voldoende verwarmend vermogen te kunnen leveren aan de vloer. De SLIM unit heeft daarvoor de mogelijkheid om voorzien te worden van een DVR ventiel (plaats A op afbeelding), dit kan ook achteraf nog uitgevoerd
    worden. Het DVR ventiel maakt het mogelijk de retourwaterstroom in te regelen. Tevens kan er zo een drukverschil gecreëerd worden, waardoor de circulatie pomp meer aanvoerwater zal aanzuigen.”

    Heeft iemand ervaring met het toepassen van een DVR ventiel om de primaire massastroom te verhogen?

    • Comment by post author

      Beste Gijs, 31 graden is warm genoeg om met vloerverwarming de kamer warm te krijgen en te houden. Ik zou een meer gelijkmatig stookregime aanbevelen in zo’n modern huis. Warmer water de vloer in proberen te krijgen zal ervoor zorgen dat de vloer een keer per dag heel warm zal worden en de rest van de dag langzaam zal afkoelen. Voor een uitgebreider persoonlijk advies mag je ook gerust contact opnemen.

    • Steve79

      Er zijn 2 mogelijkheden. Voor meest zuinige stoken kun je het cvwater temperatuur wat terugschroeven en de vloerverwarming wat meer openzetten.

      Wij hebben 3 kinderen waarvan er 2 op zolder een slaapkemer hebben met radiatoren op de kamers
      We hebben voor comfort gekozen en de cv temperatuur wordt geregeld 70-80 graden. Beneden knijpen wij de vloerverwarming zodat deze nooit te heet zal worden. Daarnaast hebben wij beneden radiatoren als bijverwarming. Resultaat is boven heel aangenaam, beneden ook met een lauw warme vloer

    • Gijs

      Beste Steve,
      Bedankt voor je reactie.
      Wat meer opzetten van de vloerverwarming kan niet.
      Ik heb de thermostaat van de vloerverwarmingsverdeler al op 50°C staan.

    • Gijs

      Beste Luuk,

      Bedankt voor je reactie. ik zal dit eens proberen.
      Wellicht neem ik na een tijdje wel weer een contact met u op.

      Verder heeft u geen ervaring met het toepassing van een DVR ventiel op een vloerverwarmingsverdeler?

  12. Joop

    Hai
    Mijn vloerverwarming geeft regelmatig een hogere afvoer temperatuur aan dan aanvoer temperatuur.
    Ik begrijp dat niet.
    Kunt u mij uitleggen hoe dat komt?
    Wij stoken op 55 graden, hebben de vraag temperatuur van vloerverwarming rond de 40 graden staan. De retour (afvoer) temperatuur is af en toe 50 graden.
    Er is een extra afsluitmotor geïnstalleerd.
    Ben benieuwd of jullie weten hoe dat kan
    Vriendelijke groet
    Joop

  13. Fred

    Beste Luuk,

    Graag reactie op onderstaand verhaal, en bedankt daarvoor.

    Op de begane grond 100% vloerverwarming, 8-groeps Therminon 5000 verdeler. Op de eerste verdieping alleen badkamer. Op zolder een Vaillant ecotec plus 30/36 (model 2021).
    In de woonkamer hangt een vaillant kamer thermostaat, modulerende 350.
    De ketel brand continue op de laagste stand en geeft water af van maximaal 36 graden.
    Hoe kan ik zorgen dat er een hogere temperatuur van het water naar de vloerverwarming stroomt, zodat de vloer sneller opgewarmd word?. De cv staat 24 uur per dag aan op 20,5 graad ingesteld in de woonkamer. De temperatuur wordt in de woonkamer wel gehaald maar cv blijft continue branden.
    Ligt dit aan de instelling van de thermostaat (pid instelling of modulatie) of aan de ketel instelling?

    grtn
    Fred

    • Comment by post author

      Klinkt echt perfect. Een vloer die 24/7 op een stabiele temperatuur is. Dit is precies hoe de ketel en thermostaat moeten regelen. Zou ik niks aan doen, behalve een warmtepomp installeren.

    • Fred

      Goedemiddag Luuk, bedankt voor je reactie.

      Het feit doet zich voor dat de thermostaat een warmteaanvraag doet aan de ketel van ongeveer 35 – 36 graden. De cv gaat hieraan voldoen, blijft voortdurend branden op laagste stand. Het water in de vloerverwarmingsverdeler wordt niet warmer dan 25-30 graden.
      Kijk bij het hoger instellen van de temperatuur, dan gaat de cv wel hogere temperatuur stoken.

      Maar ik wil graag dat er door de cv een watertemperatuur wordt aangeleverd van ongeveer
      40-45 graden.
      Daarmee kan ik de zaak dan goed warm houden.
      Wat moet ik doen qua instelling omdat geregeld te krijgen?
      – Kan ik ergens de aanvoertemperatuur regelen? (vaillant eco tec plus 30/36)
      – voetventiel knijpen? (hoe moet die trouwens staan, helemaal open of half?)
      – aanpassen instellingen cv-ketel? pomp/vermogen/dichtdraaien overstroomklep?

      Of instelling aan thermostaat aanpassen?
      – staat nu op analoog (modulerend)
      – of naar aan/uit?
      – of het schakelgedrag vd thermostaat aanpassen, trager of sneller schakelgedrag ?
      en hoe moet dan dan negatief of positief instellen.

      Ik ben zachtjes aan een beetje radeloos. Ik merk dat Vaillant het ook niet meer weet.

      Graag je reactie en bedankt hiervoor.
      Groeten,
      Fred

    • SteveNL

      Hi Fred,

      Wij hebben dezelfde opstelling en de thermostaat op een minimale en maximale instelling gezet van 50 waarbij we de knop op de vloerverwarming wat meer open hebben gezet. Hiermee stookt de cvketel nogsteeds vrij zuinig en kan een groot deel van de warmte zo de vloer in omdat de knop van de vloerverwarming een stuk minder ‘geknepen’ staat als bij een cv temperatuur van 70-80graden.

      Het hangt wel van de isolatie af van het huis welke maximum temperatuur je moet instellen op de thermostaat. Dit is een jaren ’80 woning en alles laten isoleren echter zullen wij nooit de isolatiewaarde halen van nieuwbouw vandaar 50C ipv 40C hier.

    • Fred

      Goedenavond Luuk,

      CV ketel brandt bij 6 graden buitentemperatuur 24 uur lang op de laagste stand en geeft max 36 graden warmte af. dat betekent dat bij de vloerverwarming de aanvoertemperatuur op 25-27 graden staat. dat is te laag om te verwarmen, vandaar dat de cv ketel continue aan blijft.

      Als ik de temperatuur op de thermostaat hoger zet dan gaat de ketel harder branden en komt er voldoende warm water 40-45 naar de vloerverwarmingsverdeler. aan de vloerverwarming ligt het niet.

      Ik heb de thermostaat (calormatic 350) maar eens op aan/uit gezet en het vermogen van de ketel teruggebracht naar 14 KW en dan een paar dagen afwachten wat het resultaat is.

      ik heb sterk het vermoeden dat dit toch de verkeerde thermostaat is voor de vaillant ecotec plus, model 2021.
      kan ik zonder meer de thermostaat weer op de fabrieksinstellingen zetten of moet hiervoor de spanning van de cv ketel af?
      En heeft het zin en vooral nut om een slimme thermostaat aan te schaffen? krijg ik hierdoor een andere stooklijn?

      Mocht je nog andere suggesties hebben, dan hoor ik dat graag.

      Groeten en bedankt,

      Fred

  14. Pieter

    Ben wel benieuwd Fred of je dit opgelost gekregen hebt want ik kamp met zelfde.
    Oud geisoleerd huis met vooral vloerverwarming. Zowel bij inschakelen warmtepomp als bij keteltemp naar beneden (60C) zetten, wordt de aanvoertep in mn vw-verdeler niet hoger dan 27C en retour 22. Daarmee wordt huis niet warm. Ben benieuwd of zo’n LTV de oplossing zou moeten zijn??
    Groet, Pieter

Leave a Reply to SchopenhouerCancel reply

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.